Saturday, February 25, 2012

Politics hi kan society i tihchhiat tir lovang u khai


Political party hrang hrang hian ram kaihhruai dan tur leh retheite dâwm kân dan tur an duang ţheuh mai a, chu chu an tlângau pui leh an campaign hla ber a ni. Political Party Unit leh Block level-ah    worker te’n campaign dan an thiam loh chuan, kan chhuan êm êm Mizo society hi a ti hmêl hem fo a, kohhran leh tlawmngai pawl pawh a ţhalo zawngin a nghawng thei ţhin a ni. Kohhran khata rawngbawltu zingah te, tlawmngai pawla thawk ho zingah te, inţhenawm khawvêng leh ţhianpâwl ho zingah te hian politics ruih chilh vanga inhmuh thiamlohna a awm thei. Village Council leh Local council kan inthlang zo ta a, a chak leh chak lo pawl awm ngei a ngai a ni. A chakin chak dan Mizo taka an thiam a ngai a, a chak lo zawk pawhin chakloh dan Mizo taka an thiam a ngai bawk.
Sakhuana leh politics hian mihring a nghawng na thei hle a, diklo taka hmanna hmunah chuan nunna tam takin a tuar a, ram leh hnam hmasâwnna tura hmanraw tangkai ber ni si Politics hi a khel fuh lo chuan an chhiat phah mêk a ni. Kan ram leh khawvel hmun hrang hrangah heng thil thleng hi kan hre mêk a ni. Mizoram-ah ngei pawh thil duhawm lo tam tak a thleng tawh ţhin a, politics avangin Mizo leh Mizo ni si cheng ho thei lo, kan Kristianna pawhin a suih zawm theih hauh loh sawi tur kan awm ţan ta nawk  a ni mai thei.
Ngaihdan leh hmuh dân a inthuhmun thei vek lo, MLA inthlan pawh a hla leh lutuk ta lova, tun tum V/C inthlan result atang hian  sorkarna siam thei tur political party rin zawng sawina kawngah te kan inhnial leh ngei dâwn a, party worker ni ve kher lo pawh engemaw zat chu tualpuk ti ti-ah  kan lo inhnial ve leh vak ngei dawn a ni. Hetianga politics kaihhnawiha inhnialna pawtawk hian ţhenawm, kohhran leh khawtlângah nghawng ţha lo tak a nei fo a ni. Hetiangah hian fihlim deuh deuh tura inzirtirin, puitlin kan zir a ţûl hle tawh a ni. Political party te hi kan inchhuah chhe tawn lutuk tawh a, mi tam takin political party an hmuh dan a dik tawh lova, an ngainat loh zawng political party a awmte chu an hmuh dik thei lova, kohhrana an rawngbâwlna thlengin  an hmuh he  sak phah mai awm e  a tih theih a ni.
Politics hi a thianghlima, Biak Inah pawh poltics dik tak kan inzirtir thin. Chutiang chu a nih avangin midang hmu dik thei lo khawpa politics kan kalpui vaih chuan kan inenlêt a ţûl a ni. Kan inţhenawm khawvênna thleng khawih buai khawpa kan ruih chilh chuan kan politics kalpui dân a dik tâwk tawh lo kan ti thei ang.
 Ram leh hnam hmasawnna tur hian tih dan hrang hrang a awm a, ngaih dan hrang hrang pawh a awm thei e, kan duh dan leh ngaih dan hi a thuhmun vek dâwn lova, chumi dinhmun chu hriat tur a ni a, kan duhdan leh beisei a dingchang lo a nih pawhin, thiam taka thlir thiam a ngai a, chutiang a nih loh chuan politics hi kan inţhenawm khawvênna leh kohhrana kan rawngbawlna thleng ti chhe tuah kan hmang palh thei a ni. Hnam ropui leh khawvel entawn USA kum 2008-a President  an thlan zawh hlim khan, a chak zâwkin chak zâwk dan an thiam a, a chak lo zâwkin chak lo zâwka awm dân an thiam a, an inchawimawi tawn zui thei a ni.
Politics ruih chilh avanga khaw hawi zîm lutuk lo tur leh, kan inţhenawm khawvênna thlenga khawih thei khawpa kalpui lo tura hma kan sâwn a ngai a, tun ţuma village council leh local council inthlan vuakvetah pawh hian, Mizo kan nihna te, kristian kan nihna te leh khawtlanga kan inkungkaihna duhawm tak khawih chhe lo turin  politics hi  hman thiam zir ila, khawtlang hmasawnna tura hmanraw pawimawh tak, Politics hi political party mal ruihchilhna avangin khawtlang tinuamlo tu-ah a hman theih tih hre rengin, ruling leh opposition party te’n  fimkhur taka an kalpui a ţûl tawh tak zet a ni. 

Sunday, September 11, 2011

SORKAR TAN TLAWMNGAIPAWL TE AN PAWIMAWH FO


Dik leh felfai zawka thil tih a nih theih nan Mizoram sorkar hian  kawng tam takah TLAWMNGAIPAWLTE  a belh chhan fo thin a, Ration Card siam that leh Electoral Roll dik taka siam that a nih theihna tura thawhpui tawhna te chu a langsar zual a ni. Heibakah hian dik taka rorel a nih theih nan  committee pawimawh tak takah sorkar hian tlawmngaipawl zinga lian deuh deuh  aiawhte hi a dah bawk a ni. Electoral Roll leh Ration Card dik tak kan neih theihna tura tlawmngaipawl te’n  sorkar a tanpuina hian kawngro a su hle tih chu kan hre theuh awm e. Hetiang tlawmngai pawl lian tak kan nei hi khawvel hmundang a mi te’n an awt em em reng a ni. Chutiang chu a nih avangin sorkar pawhin a pur fo tlawmngaipawl liana a hruaitu leh a phusa deuhte pawh mi rinawm leh nungchangah pawh midangte entawn tlak nih a ngai a ni.
Thawkkhat lai khan Ration Card chuang atam avangin sorkar chuan dik taka siam turin tlawmngai pawl a thawhpui a, 100-a 100 chu tidik thei  lo mahsela, lungawina khawp chuan siam that a ni ti ila a sual awm love. Chutiangin nikum lamah khan NLUP hnuaia chhawmdawlna dawng thei tur thlanna atan chhungkaw dinhmun dik taka hre thei turin tlawmngaipawl sorkar chuan a thawhpui leh a, chuta tang chuan sorakrin  NLUP dawng tur a thlangzui thei ta a, a thlannaah tak erawh chuan tlawmngaipawl lian aiawhte hian tel zui tul an ti lova. NLUP dawng thei tur dik taka thlan an nih theihna tura chhungkaw dinhmun enfiah erawh chu an ti a ni. Hetiang hian sorkar chuan tlawmngaipawl a thawhpui fo a ni. Nungcha humhalh, Kangmei ven, ruihhlo leh zu khap chungchangah te, AIDS leh Malaria bakah hmasawnna tura programme hrang hrangah tlawmngaipawl te’n sorkar an thawhpuina hi ramchhung hmundang kan thlir chuan Mizoram chu a chhuanawm viau a ni. Dan lova Mizorama khawsa, sumdawng, hnathawk leh kawng dang danga chambangte dap chhuak tur leh Dan kenkawh a nih theih nana mipui leh tlawmngaipawl te inpekna hi thil pawimawh tak a ni. Amaherawhchu Dan kengkawtu ang maia an khawsak chu a dik lovanga, chutih rual erawh chuan Dan kengkawha thawktu turte’n an mawhphurhna an tih loh miau chuan, a ţûlna avangin  tlawmngaipawl chauh pawh nilo, mimalte pawhin Dan bawhchhetute chu zawng chhuakin thuneitute an hriattir emaw   an finchhuah emaw a hun a thleng thei ang. Rukru leh kawng dang danga pawikhawihtute man chhuak turin police kut kher kan ngah a tul fo lo, a hre hmasa a piang chet chhuah a ngai a, amaherawhchu thuneitute hrattir leh an kuta mawhlhurhna hlan vat chu kan tih tur a ni. Chutiangin phalna neilova ramdang mi, chhan hrang hrang vanga Mizorama awmte dap chhuah hna pawh hi a mawhphurtu  lamin an tlin loh chuan, sorkar  tanpui tur leh tawimawm tura mipui leh tlawmngaipawlte an pen chhuah a tul zel dawn a ni mai thei. A enga pawh chu nisela, Dan hnuaiah, Dan bawhchhetute chu Dan hmanga hrem an nih theih nan a tuate pawhin sorkar kan thawhpui thiam tur a ni a, Sorkar lam pawh tlawmngaipawlte thawhpui tura a insiamrem a tulna chin a awm ve ngei ang.